با توجه به اینکه سه تار به عنوان سازی قدیمی و سنتی شناخته می‌شود، آموزش سه تار همواره طرفداران خاص خود را دارد. این ساز یکی از اصیل‌ترین سازهای موسیقی ایران است.
ممکن است در ابتدا آموزش تخصصی سه تار کمی سخت و دشوار به نظر برسد، اما ساختار ساده و مشخص آن باعث شده که علاقمندان و هنرجویان بتوانند سه تار را به راحتی آموزش ببینند. با توجه به اینکه این ساز قدمت زیادی دارد، در طول سالیان اخیر تغییرات مختصری در آن ایجاد شده و تکامل یافته.
با تکامل سه تار، ساز و کار آن بهبود پیدا کرده و یادگیری آن برای هنرجویان روان‌تر شده است. امروزه در تمام آموزشگاه‌های موسیقی تهران سه تار به عنوان سازی مهم و پرطرفدار آموزش داده می‌شود. همچنین برای دسترسی بیشتر هنرجویان به آموزش‌ها، کلاس مجازی سه تار راه‌اندازی شده است.
به این ترتیب علاقمندان برای یادگیری سه تار می‌توانند با شرکت در بهترین کلاس آموزش سه تار در تهران، نواختن این ساز اصیل را بیاموزند. در ادامه مبحث ما را همراهی نمایید تا بیشتر به آموزش این ساز بپردازیم.
معرفی ساز سه تار
سه تار سازی اصیل و قدیمی است که نواختن و آموزش سه تار در نواحی مرکزی آسیا و خاورمیانه رواج زیادی داشت. این ساز را به عنوان سازهای مضرابی به شمار می‌آورند که در آن چوب، زه و فلز به کار رفته است. سه تار سه اکتاو دارد و برای نواختن آن از ناخن انگشت سبابه کمک می‌گیرند.
از آنجا که این ساز قدمت زیادی دارد، اغلب عرفا آن را با نام "اوتار" نیز می‌شناختند. به دلیل شباهت ساختاری این ساز با تار، اغلب نوازندگان سه تار، با تار نیز آشنایی زیادی دارند. اما به طور کلی سه تار را جزو خانواده تنبور به شمار می‌آورند.
سه تار از دو قسمت کاسه و دسته تشکیل شده است. همچنین لازم است سیم‌های این ساز کوک شوند تا صدای آن بهتر به گوش برسد. صدای سه تار مخملین است و از نظر اغلب شنوندگان نوای غمگینی دارد. البته طی سالیان اخیر سه تارنوازان شیوه‌های مدرنی را برای نواختن این ساز ارائه کرده‌اند که باعث گسترش امکانات آن شده است.
ساز سه تار در حالت نشسته نواخته می‌شود و به صورت افقی روی پا قرار می‌گیرد. به این ترتیب نوازنده با حرکت دادن سر انگشتان دست چپ خود روی دسته سه تار، با ناخن انگشت سبابه دست راست به سیم‌های آن زخمه می‌زند. با توجه به وزن سبک سه تار، برخی نوازندگان می‌توانند آن را به صورت ایستاده نیز بنوازند.
دوره آموزش سه تار
بسیاری از اساتید معتقدند آموزش سه تار ساده است و هنرجویان می‌توانند پس از گذشت حدود 6 ماه مبانی سه تار را بیاموزند. اما لازم به ذکر است که برای یادگیری حرفه‌ای و آموزش تخصصی سه تار باید چندین سال تمرین و کسب تجربه کرد.
به منظور آغاز یادگیری سه تار چندین جلسه برای آموزش مبانی اولیه این ساز صرف می‌شود. ممکن است در روزهای ابتدایی، یادگیری سه تار برای هنرجو سخت و دشوار باشد اما با کمی تمرین و ممارست می‌تواند این ساز را به راحتی در دست بگیرد و آن را بنوازد.
برای آموزش سه تار لازم است هنرجو علاوه‌بر شرکت در کلاس، به صورت مداوم و منظم تمرین نیز داشته باشد. در واقع اساتید میزان تمرین هر هنرجو را با توجه به پیشرفت و استعداد او تعیین می‌کنند. اما هنرجو برای رسیدن به هدف و کسب نتیجه بهتر، می‌تواند مدت زمان تمرین خود را بیشتر از حد معمول کند.
علاقمندانی که به دنبال شرکت در کلاس‌های سه تار هستند، ممکن است به دلیل مشغله زیاد یا عدم دسترسی، امکان حضور در کلاس را نداشته باشند. به این ترتیب به آن‌ها شرکت در کلاس مجازی سه تار پیشنهاد می‌شود تا بتوانند از این طریق به اهداف خود برسند.
کلاس‌های آنلاین که در آموزشگاه‌های موسیقی تهران برگزار می‌شوند، کم نیستند. هنرجویان می‌توانند با شرکت در بهترین کلاس آموزش سه تار در تهران به یادگیری این ساز بپردازند. این کلاس‌ها در پلتفرم خاصی برگزار می‌شوند و در آن‌ها امکان تعامل بین استاد و هنرجو فراهم است.
مشاوره و انتخاب ساز
به منظور آموزش سه تار لازم است برای انتخاب و تهیه این ساز اقدام کرد. اغلب هنرجویان تازه‌کار که در این زمینه فاقد تجربه هستند، توانایی خرید ساز مناسب را ندارند. در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که در خرید ساز سه تار باید به آن‌ها توجه کرد:
کمک گرفتن از مشاوران مجرب برای انتخاب ساز
با توجه به اینکه اغلب هنرجویان تازه‌کار بی‌تجربه هستند و شناخت کافی از سه تار ندارند، بنابراین قادر به انتخاب ساز مناسب نیستند. به همین منظور باید برای خرید ساز سه تار از مشاوران مجرب و مطمئن کمک بگیرند تا خریدی رضایت‌بخش را تجربه کنند.
کسب آگاهی راجع به سطح مهارت خود
هنرجویان برای انتخاب سه تار ابتدا باید درجه مهارت خود را در نظر بگیرند و سپس با توجه به آن برای خرید اقدام کنند. از این منظر سه تار را می‌توان به 3 دسته تقسیم کرد که از این قرارند:
- سه تار مشقی که برای هنرجویان مبتدی مناسب و کاربردی است.
- سه تار معمولی که برای تمرین کردن عادی و نوازندگان سطح متوسط استفاده می‌شود.
- سه تار حرفه‌ای که برای اساتید و افراد حرفه‌ای مناسب است و از آن برای اجراهای کنسرت یا ضبط استودیو استفاده می‌کنند. این سازها از کیفیت بالا و صدای بی‌نظیری برخوردارند.
تهیه ساز با قیمت مناسب
برای شروع یادگیری سه تار بهتر است ساز گران قیمت تهیه نشود. چرا که ممکن است پس از گذشت مدت زمان کمی هنرجو از ادامه یادگیری این ساز منصرف شود و ساز گران قیمت او بلااستفاده بماند. به این ترتیب توصیه می‌شود برای شروع آموزش، با یک ساز قیمت مناسب و کاربردی آغاز کرد.
اساتید سه تار
در آموزش سه تار، استاد به عنوان عاملی مهم در یادگیری هنرجو تاثیرگذار است. برای اینکه هنرجو بتواند در کار خود پیشرفت خوبی داشته باشد، باید از اساتید مجرب و متخصص کمک بگیرد. استاد خوب و حرفه‌ای باعث می‌شود انگیزه هنرجو برای ادامه یادگیری و پیشرفت افزایش پیدا کند.
در این مبحث به ویژگی‌های یک استاد خوب در زمینه آموزش ساز سه تار اشاره می‌کنیم:
- استاد خوب موسیقی باید قادر باشد در زمینه انتخاب ساز مناسب هنرجو را راهنمایی کند و به او راجع به ویژگی‌های ساز سه تار مشاوره بدهد.
- بهتر است یک استاد حرفه‌ای تحصیلات مرتبط با موسیقی داشته باشد و نت‌خوانی و تئوری موسیقی را نیز به هنرجو بیاموزد.
- برای اینکه آموزش نتیجه بهتری داشته باشد، لازم است مدرس سه تار با روحیات و اخلاق هنرجو آشنا باشد و براساس روانشناسی هنرجو، تکنیک‌های مختلفی را برای آموزش به کار ببرد.
- لازم است استاد نسبت به هنرجو احساس مسئولیت داشته باشد و با دادن تمرینات برنامه‌ریزی‌شده، روند پیشرفت هنرجو را با دقت و به صورت هدفمند پیگیری کند.
- استاد موسیقی خوب و حرفه‌ای می‌تواند با برانگیختن خلاقیت و نوآوری هنرجو، او را در آموزش بهتر و به کارگیری شیوه‌های مدرن آموزشی کمک کند.
- برای آموزش سه تار لازم است استاد صبر و حوصله فراوانی داشته باشد. با این روش هنرجو به کلاس و یادگیری بیشتر جذب می‌شود و انگیزه او برای ادامه آموزش افزایش پیدا می‌کند.
هزینه کلاس سه تار
هزینه آموزش سه تار در آموزشگاه‌ها با یکدیگر متفاوت است. این هزینه‌ها براساس عوامل گوناگونی تعیین می‌شوند. یکی از مهم‌ترین عواملی که در تعیین هزینه کلاس سه تار تاثیرگذار است، استاد متبحر و حرفه‌ای است. به این معنا که رزومه استاد و تبحر او در جذب و پیشرفت هنرجویان، هزینه آموزش را تا حدودی افزایش می‌دهد.
علاوه‌بر این، هنرجویانی که در کلاس‌های آنلاین شرکت می‌کنند، هزینه‌های کمتری در مقایسه با کلاس حضوری می‌پردازند. چرا که در کلاس‌های حضوری نرخ تعامل بسیار بالاست و بالطبع بازدهی یادگیری نیز افزایش می‌یابد.
همچنین کلاس‌های خصوصی در مقایسه با کلاس گروهی از هزینه‌های بالاتری برخوردارند. به این علت که در کلاس حضوری آموزش به نوعی شخصی‌سازی می‌شود و براساس توانایی‌ها و استعدادهای فردی بهترین آموزش سه تار انجام می‌شود. اما برای آموزش در کلاس‌های گروهی توانایی‌های جمعی را در نظر می‌گیرند.
از عوامل دیگری که هزینه کلاس موسیقی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، برند آموزشگاه است. هر چه نام آموزشگاه شناخته‌شده‌تر باشد، خدمات و امکانات ارائه‌شده در آن نیز بیشتر است. بنابراین ممکن است هزینه آن کمی بالاتر باشد. البته در تهران برخی آموزشگاه‌های معتبر با وجود امکانات زیاد، شهریه مناسبی از هنرجویان دریافت می‌کنند.
جمع‌بندی
امروزه آموزش سه تار طرفداران زیادی دارد و یادگیری آن دغدغه بسیاری از علاقمندان است. آموزشگاه‌های مختلفی در تهران این ساز اصیل و قدیمی را آموزش می‌دهند. به منظور دسترسی همه افراد به کلاس‌های موسیقی، برخی از آموزشگاه‌ها این دوره را به صورت آنلاین برگزار می‌کنند.
این آموزشگاه‌ها که اغلب هزینه‌ی مناسبی نیز دریافت می‌کنند، ساز سه تار را به صورت تخصصی و حرفه‌ای زیرنظر اساتید مجرب آموزش می‌دهند. بهترین کلاس آموزش سه تار در تهران را می‌توان در آموزشگاه پژواک یافت.
پژواک به عنوان یکی از معتبرترین و شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در بین علاقمندان به موسیقی مطرح است. داشتن اساتید مجرب و متبحر، ارائه خدمات و امکانات مناسب به هنرجویان، هزینه‌های منصفانه و به‌صرفه و برخورداری از انواع شیوه‌های حضوری و آنلاین، مجموعه پژواک را از سایر رقبا متمایز ساخته است.
