ساز تمپو یا داربوکا Darbuka سازی تاریخی است که به دوران مصر باستان بازمی‌گردد. امروز البته این ساز را بیشتر در نواحی خاورمیانه و موسیقی این سرزمین‌ها می‌بینیم. خاستگاه داربوکا موسیقی شرقی است که ریتم‌های خاص در آن به روشنی دیده می‌شود. اما سال‌هاست که داربوکا را در موسیقی غربی هم می‌بینیم. تمپو را به عنوان یک ساز مهم در موسیقی کلاسیک ترکیه زیاد دیده‌ایم. این ساز اسامی مختلفی دارد. تمپو، دمبک، دومبلک و تومبک از نام‌های دیگر داربوکا است که نام اصلی و عربی آن در واقع، دومبلک است.

تاریخچه تمپو

تاریخچه تمپو

گفتیم که داربوکا یا تمپو سازی قدیمی است که تاریخچه آن به به ۱۱۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. داربوکا در شواهد و نقاشی‌هایی که از دوران باستان در مناطق بین‌النهرین، مصر و بابل به دست آمده زیاد می‌توان دید. انواع مختلف این ساز در سایزهای مختلف را در نقاشی‌های مربوط ب این دوران می‌توان دید. به تدریج داربوکا به موسیقی دیگر نواحی در دنیا که سبک موسیقی کوبه‌ای در آن‌ها رواج داشت، هم رسید. این موضوع را به خصوص می‌توان در موسیقی نواحی دید که اعیاد و مراسم مذهبی در آن‌ها زیاد بوده و این ساز به عنوان یکی از محبوب‌ترین‌ها به عنوان ریتم دهنده استفاده می‌شده است. در ایران، داربوکا ابتدا وارد موسیقی نواحی جنوب ایران شد. همان جایی که ریتم و رن موسیقی کوبه‌ای از قدیم زیاد دیده می‌شود. در این نواحی در موسیقی فولک، شاهد استفاده از سازهای کوبه‌ای زیادی هستیم. تمپو را در جنوب ایران بیشتر به سبک عربی و همراه با دیگر سازها می‌نوازند. در این منتطق بیشتر تمپوهای سفالی را می‌بینیم که صدایی بم‌تر و اصیل‌تر دارند.

انواع داربوکا

داربوکا یا تمپو چیست

داربوکا سازی است از خانواده سازهای کوبه‌ای که در ابعاد مختلف ساخته می‌شود. این ساز را به عنوان یک ساز یک‌طرفه می‌شناسند و بدنه‌ای شبیه به جام دارد. به سازهایی که به این شکل ساخته می‌شوند سازهای گبلت درام یا جام شکل می‌گویند. تمپو یک جام از جنس‌های مختلف است که روی سطح بزرگتر آن را با پوست پوشانده‌اند. با نواختن روی این پوست و ارتعاش آن، صدا ایجاد خواهد شد. بدنه داربوکا را از سرامیک، فلز یا سفال می‌سازند و پوست رویی آن عموما از پوست بز است. داربوکاهای باستانی را از جنس پوست گوسفند، ماهی و بز می‌ساختند. این روزها برای صفحه روی تمپو از پوست مصنوعی یا پوست شیشه‌ای استفاده می‌کنند. این جنس دوام خوبی دارد و به راحتی پاره نمی‌شود.

انواع تمپو

ممکن است هنگام خریدن ساز برای آموزش تمپو، با اصطلاح تمپو عربی و تمپو ترکی روبرو شوید. واقعیت این است که این دو نوع تمپو هیچ تفاوتی با هم ندارند و تنها تفاوت در نحوه نواختن است. اما انواع مختلف تمپو از نظر متریال ساخت، در بازار وجود دارد که با توجه به میزان بودجه یا نوع نواختن ساز می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.


 مدل سفالی که برای آموزش تمپو پیشنهاد نمی‌شود

تمپو سفالی

این مدل تمپو را باید قدیمی‌ترین نوع داربوکا به حساب آورد. بدنه این ساز از سفال ساخته شده است. مزیت تمپو سفالی، صدای خوب این ساز است. صدایی پخته و واضح که جذابیتی بیشتر از داربوکاهای فلزی دارد. روی این ساز را با پوست بز یا ماهی می‌پوشانند که در بهتر شدن کیفیت صدای آن تاثیر زیادی دارد. پوست را با کمک پیچ و مهره‌هایی به بدنه وصل می‌کنند. این پیچ‌ها و نوع آن‌ها در بم یا زیر کردن صدای ساز تاثیر زیادی دارند. این روزها به جای سفال از سرامیک هم برای ساخت داربوکا استفاده می‌کنند. این داربوکاهای سفالی یا سرامیکی در واقع به فرم قدیم این ساز بیشتر نزدیک هستند و شکل بدنه اصلی ساز بیشتر شبه به تخم‌مرغ است تا جام  و حالت گلویی این ساز کمتر از مدل فلزی است. تمپوهای سفالی و سرامیکی از نظر جذابیت ظاهری، زیباتر و اصیل‌تر از تمپوهای فلزی به نظر می‎رسند و البته هم قیمت بالاتری دارند و هم شرایط نگهداری سخت‌تر. به همین دلیل برای آموزش تمپو کمتر به سراغ آن می‌روند.


مدل فلزی که معمولا در کلاس تمپو استفاده نمی‌شود

تمپو فلزی

داربوکاهای مدرن را با فلز می‌سازند. درست برخلاف تمپوهای قدیمی، این ساز بدنه فلزی دارد. آلومینیوم یا استیل، فلزی است که برای بدنه ای ساز استفاده می‌شود. قسمت روی داربوکا با پوست مصنوعی یا پلاستیکی است. با استفاده از یک نوار فلزی این پوست را روی بدنه پیچ می‌کنند. صدای این ساز کمی بم است. مزیت این ساز سبک بودن و دوام بالای آن است. فراموش نکنید که احتمال شکستن داربوکاهای سفالی یا سرامیکی بر اثر افتادن وجود دارد. اما داربوکاهای فلزی در برابر ضربات مقاوم هستند و البته قیمت مناسب‌تری هم دارند. به همین دلیل برای نوازندگان تازه‌کار انتخاب بهتری هستند. مضاف بر اینکه از این ساز در نواحی سردسیر راحت‌تر می‌توان استفاده کرد. چون تمپوهای سفالی بیشتر مناسب مناطق گرم هستند تا صدای بهتری تولید کنند.

روش نواختن تمپو

برای نواختن تمپو معمولا نوازنده روی صندلی نشسته و ساز را بین پای خود قرار می‌دهد و می‌نوازد. نوازنده گاهی در حالت ایستاده ساز می‌زند. نواختن داربوکا با کمک کف دست و انگشتان انجام می‌شود. تمپو یک ساز کوبه‌ای است که با سازهای دیگر تلفیق شده و آوایی زیبا تولید می‌کند.


 آموزش تمپو با تکنیک‌های مختلف

تن‌های صدایی تمپو

گفتیم که تمپ را با کف دست و نوک انگشتان می‌نوازند. صدای هر کدام از این‌ها با دیگری متفاوت است. صدایی که با استفاده از کف دست در حالی‌که انگشتان در طول دست قرار دارند از این ساز بیرون می‌آید را دوم Doom می‌نامند. در این حالت دست باید در قسمت سر ساز کوبیده شده و به سرعت برداشته شود. یعنی حالت ضربه محکم زده شود. ضرباتی که با نوک انگشتان دست به لبه ساز وارد می‌شود را تک Tak می‌نامند. صدایی که از این ضربه شنیده می‌شود معمولا صدایی زیر است. نوازنده این حرکت را با دست غیر اصلی خود می‌نوازد. صدای سوم را پا Pa یا سک Sak‌ می‌نامند ین صدا باید دست را به سرعت و در فاصله زمانی کوتاه روی ساز کوبید. در واقع این صدا رنگی به دو صدای دیگر ساز می‌دهد. با توجه به سبکی که برای نواختن و آموزش تمپو انتخاب می‌کنید، تکنیک‌های دیگری هم برای به صدا درآوردن این ساز وجود دارد که مربی به شما آموزش خواهد داد. موسیقی هر ناحیه از دنیا بعضی رنگ و ریتم‌های خاص خودش را دارد که با استفاده از حرکات دست و انگشتان می‌توان آن را به صدایی که از ساز درمی‌آوید اضافه  کرده و با کمی خلاقیت، جذابیت خاصی را با نواختن داربوکا تجربه کنید.

هنگام خرید تمپو به کیفیت آن دقت کنید

نکاتی که هنگام خرید تمپو باید به آن توجه کرد

برای شروع آموزش داربوکا باید یک ساز مناسب خریداری کرد. به این منظور بهتر است ابتدا به سراغ سازهای کمی ارزان‌تر رفت تا کم‌کم در نواختن ساز به سطحی حرفه‌ای رسید. بعضی از انواع تمپو دارای تزیینات خاصی هستن. واقعیت این است که این تزیینات هیچ تاثیری در صدای ساز ندارند. به سلامت بدنه ساز توجه کنید. هیچ قسمتی نباید ضربه خورده یا آسیب دیده باشد. پوست روی ساز را به صورت کامل بررسی کنید تا زدگی، سوراخ یا پارگی نداشه باشد. پوست نباید خیلی سفت یا شل باشد. کافی است با فشار دادن سطح روی ساز به آرامی، کمی به سمت پایین برود. خرید ساز از مراکز و فروشگاه‌های معتبر، ریسک خرید سازی نامناسب و بی‌کیفیت را کم خواهد کرد.

نگهداری ساز داربوکا

نگهداری ساز یکی از مهمترین مواردی است که باید به آن توج کرد تا عمر ساز ما بیشتر شده و صدای آن هم کیفیت بالایی داشته باشد. مهمترین نکته این است که ساز باید در یک محل خشک و خنک نگهداری شود. گرما و رطوبت باعث خراب شدن سازها می‌شود. نور زیاد هم برای پوست ساز اصلا مناسب نیست. ساز را در یک مکان با ارتفاع کم و در یک قاب مناسب قرار دهید تا از افتادگی و ضربه هم محافظت شود.

آموزش ساز داربوکا

داربوکا یا تمپو را هم مانند بسیاری دیگر از سازها باید به صورت حرفه‌ای یاد گرفت. در اولین قدم باید مشخص کنید که تصمیم به یادگیری کدام‌یک از سبک‌های موزش تمپو، ترکی یا عربی دارید. سپس به دنبال یافتن یک کلاس تمپو معتبر باشید. فراموش نکنید که انتخاب یک آموزشگاه و معلم خوب برای یادگیریی ساز از مهمترین دلایل پیشرفت در یادگیری است.

آموزش حضوری تمپو

طبیعی است که آموزش تمپو به صورت حضوری بسیار بهتر از آموزش از راه دور است. نه تنها آموزش داربوکا که تقریبا می‌توان گفت برای هر سازی بهتر است از آموزش حضوری استفاده کنید. پیدا کردن کلاس تمپو در تهران کار خیلی سختی نیست. آموزشگاه پژواک در منطقه تجریش تهران، یکی از بهترین آموزشگاه‌های موسیقی است که شما می‌توانید برای آموزش تمپو انتخاب کنید.


آموزش تمپو را می‌توان به صورت حضوری و آنلاین انجام داد

آموزش آنلاین تمپو

این روزها که بحث آموزش آنلاین در هر زمینه‌ای داغ شده است برای آموزش تمپو هم می‌توانید از این فرصت استفاده کنید. اگر در تهران زندگی نمی‌کنید و می‌خواهید از حضور استاتید معتبر در بهترین کلاس تمپو در تهران استفاده کنید، می‌توانید به سراغ آموزش آنلاین تمپو در آموزشگاه پژواک بروید. به این ترتیب نه بعد مسافت نه کمبود زمان نمی‌تواند مانع از حضور شما در کلاس تمپو شود.

هزینه کلاس تمپو

هزینه کلاس آموزش تمپو بستگی به استاد و شرایط شما دارد. کلاس حضوری ممکن است هزینه‌ای متفاوت با کلاس آنلاین داشته باشد. بنابراین برای آگاهی از هزینه آموزش باید با موسسه مورد نظر خود تماس گرفته و استعلام قیمت بگیرید.

 

نرم افزار مدیریت آموزشگاه موسیقی | موزیک آکادمی