هنگ درام یا ساز هنگدرام Hang Drum
نوعی ساز کوبهای است در طبقه خودصداها (ایدیوفون) است، که برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ توسط فلیکس روهنر و سابینا شارر در کشور سوئیس ساخته شد. در سازهای ایدیوفون، تولید صدا با ارتعاش بدنه ساز صورت میگیرد. صدای این گروه از سازها از طریق بدنه ساز و با ضربهزدن، مالش دادن، کشیدن و یا لرزاندن قطعات ساز تولید میشود و نه از طریق ارتعاش سیم و یا دمیدن هوا.
سازهنگ از دو نیم پوستهی فولادی تشکیل شده و شکلی شبیه به بشقاب پرنده رو در ذهن تداعی میکند و بدون هیچ وسیلهی ویژهای و تنها با دست نواخته میشود. در شکل دهی این ساز، از برخی از اصول فیزیکی بکار رفته در طراحی ساز Steelpan استفاده شده؛ این ساز ویژگیهای منحصر به فردی دارد. در هنگ ترکیب صداهای منحصر به فردی قابل شنیدن هست و نوازندگی آن از طریق انگشتان دست صورت میگیرد. این ساز که ۵۲ سانتی متر قطر و ۲۴ سانتی متر ارتفاع دارد، روز به روز در حال تکامل هست و در سالهای ۲۰۰۳، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ نسخههای دیگری از آن ساخته شد. همین موضوع باعث شد تا سازهایی با اختلاف نوسانات صدا شکل بگیرد و به واسطهی تغییر کیفیت صدا در سازهای مختلف، در برخی اجراها از دو مدل ساز گوناگون استفاده میشود.
این ساز نیازی به کوک کردن ندارد. البته سازهای نسل دومی که ساخته شدند، کوک را بهتر از نسل اولیهی ساز هنگ نگه میدارند. نسل دوم هنگ درام علاوه بر بدنهی فولادی، پوشش نازکی از جنس فلز برنج دارد که نسل اولیه نداشت. تا امروز بیشتر از هفت هزار نسخه از ساز هنگ بوسیلهی موسسهای که مخترعانش راه اندازی کرده اند، ساخته شده و نوازندههای این ساز با تکنیکهای گوناگونی در حال گسترش این ساز هستند. در واقع بخش بسیار بزرگی از این هفت هزار نسخه را جزء سازهای نسل دوم هنگ درام ردهبندی کردهاند و احتمال میرود که نسل جدیدتر این سازها نواهای متفاوتی را ارائه دهند.
ساز هنگ برای تکنوازی امکان دارد برای مخاطب خسته کننده به نظر آید اما در صورت همنوازی با سازهای دیگر صدایی لذت بخش تولید میکند. به هر صورت این ساز دارای قدمت زیادی نیست و احتمالا در آینده با تغییرات همراه خواهد بود. یکی از نوازندههای معروف این ساز در جهان، دنیل ویپلسِ Daniel Waples انگلیسی هست که موسیقی را با گیتار و گیتار الکتریک و سازهای ضربی کوچک آغاز کرد و در سال ۲۰۰۶ میلادی برای اولین بار با ساز هنگ آشنا شد و به فراگیری آن پرداخت. این نوازنده تا بحال قطعههای زیادی را برای ساز هنگ ساخته و نواخته و در کنسرتهای زیادی هم شرکت داشته و باید گفت که از حرفهایترین نوازندههای این ساز محسوب میشود.